Door: Harold ten Klooster

♫ “Zaaaaaaterdag! Deed ik niets dat ook wel later mag. Zaaaaaaterdag!” ♫
Ja jongens wat blijft het toch een lekker nummer van de Zeeuwse band om de zaterdag mee in te luiden. Vooral die specifieke zin in het refrein zing ik graag luidkeels mee. ‘Deed ik niets dat ook wel laaaaahtur mag’. Vaak betrap ik me er op zoveel ‘nog eventjes’ te willen doen. Even dit nog opzoeken. Ohja dat mailtje was nog niet beantwoord. Ons tv programma begint zo! En vergeet je sociale media niet te checken! Maar goed nieuws: vanavond is de perfecte gelegenheid om eventjes te stoppen met je automatische routine. Vanavond is Earth Hour.
Om het misverstand maar meteen van tafel te vegen; Earth Hour is niet hetzelfde als Earth Day (Dag van de Aarde). Even in het kort: Earth Hour is een jaarlijks evenement met als doel om duurzaam leven aan te moedigen en milieuproblemen onder de aandacht te brengen. De traditie, die sinds 2007 leeft, is om 60 minuten lang alle lampen uit te doen.
De duistere zijde van het licht
Wanneer je ‘s avonds naar huis rijdt is er geen ontkomen aan. Overal licht! Wel zo veilig om de weg te zien waar je op rijdt. Voor huizen en kantoren waar niemand is, is het toch wel prettig om een aantal lampen aan te houden. Voor bedrijven handig om hun reclame te zenden. En de 24-uurs economie zou niet draaien zonder kunstmatig licht in de nacht. Maar ondanks de voordelen ondervinden veel mensen, dieren en planten veel last van kunstmatig licht en lichtvervuiling. Naast de hinder die er ontstaat in het leven van deze organismen hebben we nog te maken met de hoge hoeveelheid energie die nodig is om al die lampen te laten branden. Met veel koolstofdioxide uitstoot tot gevolg.
Hoe vaak horen we wel niet dat het niet handig is om ‘s avonds nog op je telefoon te kijken of voor de tv te hangen. De aanwezigheid van licht vermindert namelijk de productie van melatonine. Het hormoon dat onze interne klok reguleert en onze slaap regelt. Een gebrek aan melatonine wordt in verband gebracht met minder kwalitatieve slaap, stress, depressie, obesitas en hormoonverstoring. Vaak zie je wanneer mensen gaan kamperen. Ze, ondanks het geklaag van gebrek aan comfort, toch uitrusten in het hoofd.
Dan is er nog het tragische verhaal van de nachtvlinder. Voor de nachtvlinder is licht een navigatiemiddel. De onweerstaanbare aantrekkingskracht van licht wordt de nachtvlinder fataal. Hij vliegt zijn dood letterlijk tegemoet als hij sterft aan uitputting. Kunstlicht knoeit ook met het intern navigatiesysteem van insecten waardoor ze de weg kwijt raken, bepaalde plaatsen verkeerd inschatten, eitjes op de verkeerde plek leggen, en zodoende riskeren hun kroost te verliezen. Weer andere dieren vermijden licht. Zo wordt bijvoorbeeld het jachtgebied van vele soorten vleermuizen sterk beperkt.
Kritiek Naast de vele lof voor Het Uur der Aarde is er ook kritisch geluid te horen. Earth Hour wordt bijvoorbeeld bekritiseerd als een ineffectief ‘feelgoodevenement’. Het zou mensen een goed gevoel geven dat ze de natuur aan het redden zijn. Terwijl het in werkelijkheid maar weinig effect heeft op de uitstoot van koolstofdioxide. Uiteraard begrijp ik ook wel dat 60 minuten extreem weinig is op bijvoorbeeld maand- of jaarbasis. Maar het gaat natuurlijk om het idee. (Stiekem vraag ik me af of de mensen die dit roepen dezelfde mensen zijn die hun blikjes in de natuur gooien met het idee dat iemand anders het anders toch ook wel doet. “Dus wat heeft het voor zin.” Gaan zij acuut stoppen met fietsen en terug de auto in omdat ze toch al veel auto’s en bussen zien rijden?)
Hoe dan ook, los van dat het wel degelijk effect heeft om gezamenlijk je energieverbruik drastisch te reduceren is het natuurlijk dé aangelegenheid om zelf eens na te denken over je manier leven.
Het zou je verbazen maar ik ben geregeld bij mensen over de vloer gekomen die klagen over de dure energierekening en waarvan ondertussen de kachel volop brandt terwijl veel deuren open staan. De tv aan staat terwijl niemand kijkt, en de lampen in de achterkamer hun best doen de kamer te verlichten terwijl iedereen in een ander ruimte zit – overdag nog wel! Earth Hour is dan ook zeer geschikt om bij jezelf na te gaan waarom je doet wat je doet. En hoe je, ook voor je eigen voordeel, duurzamer kan leven.
Tot slot wil ik graag vermelden dat dit uurtje juist ook heel gezellig is. Doe een warme trui aan, ontsteek een kaarsje en haal dat bordspel uit de kast. Of ga juist naar buiten en kijk omhoog. Wat een prachtig gezicht al die sterren die je opeens gaat zien! Het is adembenemend en je voelt je weer even klein. Ik zou zeggen, haal je creatieve kant in jezelf naar boven en maak er wat moois van! Fijne zaterdag!!
Comentários